غلظت خون چیست؟
میزان هموگلوبین خون در زنان باید بین ۱۲ تا ۱۴ گرم در دسی‌لیتر و در مردان بین ۱۴ تا ۱۶ گرم در دسی‌لیتر باشد و اگر این عدد در زنان از ۱۶ و در مردان از ۱۸ بالاتر برود، بیماری غلظت خون محسوب میشود. بعد از سن بلوغ، وجود هورمون‌هایی در مردان تحریکاتی در سیستم خون‌سازی بدن ایجاد میکند که موجب میشود میزان غلظت خون در مردان دو گرم نسبت به زنان بالاتر رود.
غلظت خون به دو نوع است:
1. غلظت خون اولیه
2. غلظت خون ثانویه
در بیماری غلظت خون اولیه، تولید گلبول‌های قرمز خون توسط مغز استخوان بدون هیچ محرکی به صورت خودکار بالا است و باعث افزایش و غلظت خون میشود، درصد کمی از غلظت خون شامل علت اولیه است.
اما در غلظت خون ثانویه، سیستم خون‌ساز بدن سالم است، ولی بیماری‌هایی مانند بیماری‌های مزمن خونی، ریوی، کلیوی و قلبی یا تومورها، کاهش اکسیژن رسانی بافتی، زندگی و حضور در ارتفاعات، سیگار کشیدن و در هوای آلوده وسبک زندگی و تغذیه ناسالم باعث میشوند اکسیژن کافی به بافت های بدن نرسد و به این ترتیب هورمونی بنام اریتروپویتین از کلیه ها ترشح میشود که این هورمون مغز استخوان را برای تولید گلبول قرمز تحریک میکند تا بتواند کمبود اکسیژن را جبران کند.
غلظت خون از دیدگاه طب سنتی:
از نگاه طب سنتی غلظت خون به کثیفی خون، سنگینی خون یا هر چیزی که باعث نزول کیفیت خون شود، گفته میشود، خون حامل غذا، اکسیژن و انواع ویتامین در بدن است. همچنین فضولات و پسماند در خون ریخته و دفع میشود. اگر خون غلیظ باشد، تمام کارکردهای جسمی، ذهنی و روحی فرد ضعیف میشود.
از دیگر عوامل غلظت خون می‌توان به عدم وجود تحرک و ورزش، مصرف غذاهای غلیظ یا مصرف هم‌زمان غذاهایی با مزاج مختلف یا غذاهای مزاج سرد با غذاهای چرب و شیرین که باعث ایجاد چربی خون، اختلال و نارسایی کبد و در نهایت افزایش غلظت خون میشود، اشاره کرد. افزایش غلظت خون بیماری‌های زیادی از جمله بیماری‌های قلبی، کبد چرب، سکته و دردهای مفاصل را در پی دارد.
مزاج آدم‌ها می‌تواند کنترل بدن‌شان را به دست بگیرد. گاهی اوقات گرمای مزاج ما بیش از حد زیاد است و این گرما سبب تجزیه شدن رطوبت و مایعات بدن که خون هم جزو آن است شده و بخش سرمی خون غلیظ میشود.
گاهی اوقات هم اگر دمای بدن از حد طبیعی که ۳۷ درجه است، پایین‌تر بیاید و سردتر شود، خون هم متراکم شده و غلیظ میشود. در این شرایط دمای بدن فرد می‌تواند بدون وجود عوامل زمینه‌ای دیگر، او را به مشکل غلظت خون دچار کند. همچنین افراد چاق نیز مستعد غلظت خون، بالا رفتن فشار خون و چربی خون هستند، پس باید رژیم غذای مناسبی داشته باشند.
علائم غلظت خون:
شایع‌ترین علامت غلظت خون، احساس خستگی بدون علت بوده که ناشی از کافی نبودن اکسیژن‌رسانی به سلول‌های فرد است. همچنین گلگونی چهره، قرمزی چشم، اختلال هوشیاری، اختلال تمرکز و توجه، اختلالات و دردهای قاعدگی، خواب آلودگی، اختلال بینایی (مثل تاری دید)، اختلال تنفسی، تیرگی رنگ لب (به خصوص با فعالیت بدنی)، کبودی انگشتان دست، لب و زبان را می‌توان نام برد . با انجام آزمایش خون CBC و اندازه‌گیری میزان هموگلوبین، می‌توان به این عارضه پی برد.
تدابیر غذایی و رفتاری درمان غلظت خون با طب سنتی:
جهت اصلاح غلظت خون باید در رژیم غذایی مصرف روغنهای جامد و مایع صنعتی و حیوانی، گوشت قرمز، دل، قلوه، مغز گوسفند، لبنیات پرچرب را کاهش داد. نوشیدن شربت هایی نظیر شربت آبلیمو، سکنجبین و شربت خاکشیر نیز در طول روز به رقیق شدن خون کمک می‌کنند
در طب سنتی مصرف میوه‌هایی مثل آلبالو، انار، توت سیاه، تمشک، زغال اخته، لیموی تازه، زرشک، آلو، انگور، و سبزیجاتی مانند شنبلیله، کاسنی، ریواس و کدوی سبز در کاهش غلظت خون موثر است.
همچنین نوشیدن روزانه چای مکه که در واقع دم کرده گلبرگ‌های گیاهی به نام رزچینی است، نیز در کاهش فشارخون و نیز کاهش خطر بروز لخته‌های خونی مفید است
غلظت خون در افراد گرم مزاج:
برای درمان عارضه غلظت خون در افراد دارای مزاج گرم با چهره گلگون، رگ‌های آشکار و نبض پر توصیه به استفاده از خوردنی‌های ترش و شیرین مانند انار، سرکه انگبین، ترشک، آب کیوی و آب زرشک میکند. کسانی که دارای معده سرد هستند، باید مقداری نمک به این رژیم اضافه کنند.
همچنین در رفتار درمانی پیاده‌روی را لازم می‌دانند و در مراحل بعدی حجامت عام دو تا سه مرتبه و ماهی یکبار با تشخیص درمانگر را مثمرثمر دانسته که بهتر است بین ۱۴ تا ۲۱ ایام ماه قمری انجام شود.
غلظت خون از سردی و گرمی:
از دیدگاه حکمای طب سنتی، خون یا به دلیل سردی غلیظ میشود یا از حرارت می‌سوزد و غلیظ میشود. در افرادی که غلظت خون به دلیل سردی است باید به بیمار موادی خوراند که خون را رقیق می‌کنند و گرم هستند. گل گاو زبان، سنبل الطیب، بادرنجبویه، اسطوخودوس، پونه، آویشن به لیمو و سیر جزو این مواد قرار دارند. همچنین خوردن خاکشیر را مفید دانسته‌اند.
تمام موادغذایی که سودا را از بدن دفع می‌کنند، خون را هم رقیق می‌کنند. اما در غلظتی که از سوختن خون است باید حرارت را کم کرد. در این افراد مصرف زرشک، ترشیجات، آبغوره و چای ترش توصیه میشود که هم فشار را کنترل میکند، هم غلظت را از بین می‌برد. قابل ذکر است خوردن آبلیمو و خاکشیر در همه افراد توصیه میشود.
بطور کلی دلایل بروز غلظت خون:
1. غذاهای غلیظ
2.کم تحرکی
3.خواب بی کیفیت
4.غم و غصه و افکار پریشان
5.استنشاق هوای آلوده و در محیط آلوده کار و زندگی کردن
6.دفع ناکافی و یبوست داشتن
7.بیماری های مزمن
علائم غلظت خون در بدن:
ضعف، بی‌حالی، خستگی و خواب‌آلودگی
سردرد و سرگیجه
سبکی سر
اختلالات بینایی مثل تاری دید تنگی
پوسته ریزی بدن بعد از حمام‌رفتن
بزرگی کبد و طحال
تپش قلب
اختلالات و دردهای قاعدگی
اختلال در تمرکز و توجه
زخم معده
دردهای استخوانی سنگ کلیه
نقرس
بنفش‌شدن قسمت‌هایی از بدن مثل لب، زیر ناخن‌ها و انگشتان دست و پا
برجستگی مویرگ های چشم، احساس گِزگِز در دست و پا
خواب رفتن دست و پا در خواب
تدابیر غذایی و رفتاری برای پیشگیری و درمان:
عناب
زرشک
شاطره
کاسنی
آلو (آلو بخارا)
ترنجبین
انار قبل و بعد از حجامت
پرهیز از مصرف خرما
خوردن گس مزه ها ماند؛ انار، آب زرشک، آب کیوی سرکه انگبین
سرکه + شیره در صبح
خوردن آب انار با نمک
سرکه
نمک طبیعی
آب کیوی
انجام حجامت عام ۲ تا ۳ مرحله (هر ماه یک بار)
بادکش کل بدن بخصوص از وسط کتف
پیاده روی کردن
خوراکی‌هایی که موجب بروز غلظت خون میشوند:
۱.نان سفیدِ بدون سبوس
۲.شیرینیجات قنادی
۳.روغنهای صنعتی(مایع و جامد)
4.گوشت قرمزو سفید
۴.ماکارونی و رشته ی کارخانه ای
۵.فست فود ها
۶.غذاهای مانده و بیات
۷.محصولات کارخانه‌ای حاوی مواد نگهدارنده
۸.آب ناسالم
۹.قند و شکر سفید
۱۰.چای سیاه
۱۱.لبنیات(بجز کشک)
۱۲.نمک ناسالم
و همچنین
ایستاده غذا خوردن
و پرخوری و درهم خوری هم باعث ابتلاء به غلظت خون میشه
کم تحرکی و بروز غلظت خون:
تحرک و ورزش دو کار در بدن انجام میدهد:
۱. حرارت غريزي رو تقويت مي‌كند. (مانند باد زدن آتش نیمه افروخته)
۲. باعث تسخين (گرمي) در بدن ميشود(همین گرما باعث افزایش جریان خون در بدن و سوخت و ساز بهتر میشود)
از دیدگاه ابن سینا:
«ورزش حركتي است تابع اراده. در ورزش، تنفس، بلند و بزرگ و پي درپي مي آيد. هركس بتواند با شيوه صحيح و متناسب با اعتدال مزاج خود و در وقت و هنگام مناسب ورزش كند از چاره جويي(پيش گيري) و تداوي بيماري هاي مادي و بيماري هاي مزاجي كه در دنباله آن مي آيد، بي نياز مي گردد. تمام افراد به ورزش نیاز دارند، ولی نیاز افراد با مزاج سرد و تر و سپس افراد با مزاج گرم و تر به ورزش بیشتر هست».
بهترین روش دفع مواد زائد از بدن، ورزش معتدل و متناسب با مزاج هست. نه اینکه فرد اصلاً ورزش نکند و نه اینکه در ورزش زیاده‌روی کند، زیرا ورزش معتدل، بدون خارج کردن مواد مفید از بدن، فقط مواد زائد را از بدن دفع میکند و از ابتلا به غلظت خون جلوگیری میکند.
ورزش معتدل:
ورزشی معتدل هست که باعث افزایش ضربان قلب، تند شدن تنفس، ایجاد یا افزایش تعریق و سرخ شدن پوست شود. همچنین پس از آن انسان احساس سبکی و شادابی داشته باشد.
ورزش زیاد و غیر معتدل:
بدون تعادل و غیر متناسب با مزاج(ورزش حرفه ای) باعث سردی بدن، ضعف، تیرگی پوست (کبودی هنگام ورزش) و پایین نیامدن ضربان قلب تا مدت طولانی بعد از ورزش میشود. این علائم نشان‌دهنده مضر بودن این ورزش خواهد بود.
فشار روحی و غلظت خون:
همچنین لازم است بدانید که استرس و فشارهای عصبی موجب بالا رفتن غلظت خون میشود، پس تا حد امکان باید خونسردی را حفظ کرد.
آلودگی هوا و استنشاق گازهای سمی:
تنفس هوای آلوده باعث کمبود اکسیژن در بدن شده و خون غلیظ میشود، ترک سیگار، جلوگیری از مصرف بیش از حد مونوکسید کربن، مدیریت مناسب برای بیماری‌های مزمن ریوی، درمان بیماری‌های قلبی تا حد زیادی به کنترل غلظت خون کمک میکند.
بی خوابی و خواب بی کیفیت:
خواب و بیداری منظم و بموقع مانع بسیاری از بیماریها از جمله غلظت خون هست
خواب با کیفیت:
✔️خواب شب، ۲ ساعت بعد از شام، بهتر است از ساعت ۹یا ۱۰ شب تا قبل از طلوع خواب اتفاق بیفتد
✔️بیداری قبل از طلوع آفتاب
✔️خواب روز فقط ۱۵ تا ۳۰ دقیقه قبل از ظهر
از این خوابها پرهیز کنید:
خواب بعد از ساعت ۱۰شب
تا بعد از طلوع خوابیدن
خواب با شکم پر
روز خوابیدن
خواب بعد از ناهار
خواب عصرگاهی
مراجعه به درمانگر برای درمان غلظت خون:
شیوه‌های مختلفی برای درمان غلظت خون در طب سنتی وجود دارد. این شیوه‌ها اثربخشی خوبی در درمان بیماری دارند. اما اگر فردی با استفاده از راه‌های درمان غلظت خون در طب سنتی همچنان علائم غلظت خون را داشته باشد برای بررسی دقیق باید حتماً به پزشک مراجعه کند. همچنین برای درمان غلظت خون ابتدا به تدبیر غذا بپردازید و در صورت نتیجه نگرفتن از داروهایی که درمانگر تجویز میکند مصرف نماید.
دیدگاه خود را بنویسید